Hartalika Fast : हरतालिकेच्या उपवासाला महाराष्ट्रांच्या मराठी परंपरेमध्ये खूप मह्तव आहे. हा व्रत महिला आपल्या पितच्या दिर्घायुष्यासाठी करतात. महिला एकत्र येऊन शिव पार्वतीची पूजा करतात आणि पतीच्या दीर्घायुष्यासाठी प्रार्थना करतात. साधारणपणे एकदा हे व्रत सुरू केले की ते दरवर्षी पाळावे लागते. पण अनेक वेळा आयुष्यात अशी परिस्थिती उद्भवते जेव्हा महिलांना इच्छा असूनही उपवास ठेवता येत नाही. उदाहरणार्थ, कधीकधी गंभीर आजारी असताना किंवा गर्भधारणेदरम्यान असा निर्जला व्रत पाळणे कठीण होते. मात्र, अशा स्थितीत शरीर इतके अशक्त होते की, उपवास करू नये असा सल्ला दिला जातो. पण काही महिलांना यातही उपवास ठेवायचा असतो. त्यामुळे अशा परिस्थितीत तुम्ही काही गोष्टींची विशेष काळजी घेतली पाहिजे. (Hartalika How to do Hartalika Vrat in pregnancy)
गरोदरपणात किंवा आजारी असल्यास हरतालिकेचा व्रत कसा करावा?
निर्जल उपवास करू नका
तुम्ही आजारी असाल किंवा गरोदर असाल तर तुम्ही निर्जला तीज व्रत पाळणे टाळावे. कारण या काळात शरीर आधीच अशक्त असते आणि दिवसभर खाण्यापिण्याशिवाय राहिल्याने तुम्हाला आणखी कमजोर होऊ शकते. यामुळे तुम्ही आजारी पडू शकता. त्याच वेळी, जर आपण गर्भवती महिला असाल तर या काळात केवळ तुम्हालाच नाही तर तुमच्या बाळालाही पाणी आणि अन्नाची गरज असते. अशा स्थितीत तुम्ही उपवास करणे टाळा.
काकडी आणि हायड्रेटिंग पदार्थ खा
गरोदर असताना किंवा आजारी असतानाही उपवास करत असाल तर सर्वप्रथम तुम्ही हायड्रेशनची विशेष काळजी घेतली पाहिजे. यासाठी काकडी, गोड लिंबू आणि संत्री यासारखे हायड्रेटिंग पदार्थ खावेत. यामुळे शरीरात पुरेशा प्रमाणात हायड्रेशन राहते आणि इलेक्ट्रोलाइट्सही राखले जातात. हे आपल्याला रोगांपासून आणि विशेषतः गंभीर निर्जलीकरणापासून संरक्षण करू शकते.
दिवसभर नारळ पाणी प्या
जर तुम्ही उपवास करत असाल तर अन्न खाऊ नका, पाणी पिऊ नका, परंतु तुम्ही फक्त एका फळाचा रस घेवू शकता. या उपवासासाठी नारळ पाणी पिणे पूर्णपणे शुद्ध आणि पवित्र मानले जाते. याव्यतिरिक्त, त्यात जीवनसत्त्वे आणि खनिजे देखील चांगल्या प्रमाणात असतात. यामुळे डिहायड्रेट होण्यापासून बचाव होईल आणि शरीरात ताकदही कायम राहील.
चहा आणि कॉफी घेऊ नका
तुम्ही गरोदर असाल किंवा आजारी असाल तर या उपवासात तुम्ही चहा-कॉफी अजिबात घेऊ नये. कारण या दोन्ही गोष्टींमुळे शरीरात निर्जलीकरण होते. यामुळे उलट्या होऊ शकतात, अशक्तपणा येऊ शकतो आणि तुम्ही आजारी पडू शकता. त्यामुळे उपवासाच्या वेळी या दोन्ही गोष्टी घेणे टाळावे.
हे सर्व केल्यानंतर लक्षात ठेवा की जेव्हा तुम्ही उपवास सोडाल तेव्हा पाणी पिण्यास सुरुवात करा. कारण तुम्ही हे समजून घेतले पाहिजे की तुम्ही पूर्णपणे निरोगी नाही आहात. त्यामुळे आरोग्याला कोणतीही हानी होणार नाही अशा पद्धतीने उपवास करावा. पोटात वाढणार्‍या मुलाची कोणतीही हानी होऊ नये आणि उपवासही पूर्ण व्हावा यासाठी आपल्या आरोग्याची काळजी घेणे गरजेचे आहे. त्यामुळे तुम्ही गरोदर असाल किंवा आजारी असाल आणि उपवास करत असाल तर या गोष्टींची विशेष काळजी घ्या.
