Prevent from Anemia : जेव्हा तुमच्या रक्तात लाल रक्तपेशींची संख्या कमी होते तेव्हा अॅनिमिया होतो, ज्यामुळे तुमच्या फुफ्फुसातून तुमच्या शरीराच्या इतर भागात ऑक्सिजन पोहोचवणे कठीण होते. ज्या लोकांना कर्करोग, स्वयंप्रतिकार रोग किंवा मासिकपाळीमध्ये खूप त्रास होत असेल तर त्यांना अॅनिमिया होण्याचा धोका जास्त असतो. (Know the symptoms, causes and remedies of Anem)
सामान्यतः अॅनिमियाच्या उपचारांमध्ये तुमच्या रक्ताला अधिक लाल रक्तपेशी विकसित करण्यास मदत करणारे पूरक पदार्थ किंवा औषधे घेणे आवश्यक असते. अॅनिमियाचे अनेक प्रकार आहेत, परंतु याची लक्षणे सारखीच राहतात. अशक्तपणाची सामान्य लक्षणे म्हणजे डोकेदुखी, थकवा किंवा श्वास लागणे.
तुमचा अॅनिमिया किती गंभीर आहे आणि तो किती लवकर विकसित होतो यावरून तुम्हाला जाणवणारी लक्षणे सौम्य ते गंभीर असू शकतात. अशक्तपणाच्या सुरुवातीच्या टप्प्यात, तुम्हाला कोणतीही लक्षणे दिसत नाहीत. तुमचा अॅनिमिया जसजसा वाढत जातो तसतसे, तुमची लक्षणे उपचार न घेतल्यास आणखी वाढू शकतात.
थकवा किंवा धाप लागणे
थकवा किंवा धाप लागणे हे लोह-कमतरतेच्या ऍनिमियाचे सर्वात सामान्य लक्षण आहे. हे लक्षण ऍप्लास्टिक अॅनिमिया आणि हेमोलाइटिक अॅनिमियाशी देखील संबंधित आहे. लाल रक्तपेशी शरीरातून ऑक्सिजन वाहून नेतात आणि शरीराला ऊर्जेसाठी ऑक्सिजनची गरज असते. जेव्हा तुमच्याकडे लाल रक्तपेशींची पातळी कमी असते, तेव्हा तुमच्या शरीराच्या ऊती आणि स्नायूंना पुरेसा ऑक्सिजन किंवा ऊर्जा मिळू शकत नाही. याव्यतिरिक्त, तुमचे हृदय तुमच्या शरीराभोवती असलेले ऑक्सिजन-समृद्ध रक्त पुरवठा करण्यासाठी सामान्यपेक्षा जास्त मेहनत करत असतात. या सर्व गोष्टी एकत्रित आल्याने थकवा येऊ शकतो.
फिकट त्वचा
सर्व प्रकारच्या अॅनिमियामध्ये फिकट त्वचा असणे सामान्य आहे. फिकटपणा रक्त प्रवाहाशी संबंधित आहे. जेव्हा तुमच्या शरीरात लाल रक्तपेशींची संख्या कमी होते, तेव्हा त्यातील लाल रक्त त्वचेच्या पृष्ठभागावर वाहते, ज्यामुळे तुमच्या त्वचेचा रंग कमी होतो. अशक्तपणाचे निदान करताना फिकट त्वचा हे पहिले लक्षण आहे.
डोकेदुखी
डोकेदुखी, आणि कधीकधी मायग्रेन अनेक प्रकारच्या अॅनिमियासह सामान्य आहेत, परंतु याचे कारण अद्याप अस्पष्ट आहे. लोहाची कमतरता अशक्तपणाचे सर्वात सामान्य कारण आहे पण डोकेदुखीचे मूळ कारण असू शकते. हे विशेषतः स्त्रिया आणि मुलींमध्ये मासिक पाळीच्या दरम्यान दिसून येते. अशक्तपणा हा इडिओपॅथिक इंट्राक्रॅनियल हायपरटेन्शनसाठी जोखीम घटक मानला जातो, ही अशी स्थिती असते ज्यामध्ये मेंदूभोवती वाढलेल्या दाबामुळे डोकेदुखी होते.
अशक्तपणाचे लक्षण
जेव्हा तुमच्या हिमोग्लोबिनची पातळी अॅनिमिया दरम्यान कमी असते, तेव्हा तुमच्या ऑक्सिजनची पातळी देखील कमी असते. परिणामी, तुमचे स्नायू आणि ऊती ऑक्सिजन समृद्ध रक्तापासून वंचित राहतात. तेव्हा चालणे, पायऱ्या चढणे किंवा दैनंदिन क्रिया करणेही आव्हानात्मक होऊ शकते. तुम्हाला श्वास लागणे आणि कधी कधी चक्कर येणे यासारखे लक्षण दिसून येतील. तुम्हाला सतत श्वास घेण्यास क्षास होत असल्यास आपल्या डॉक्टराची भेट घ्या.
अनियमित हृदयाचे ठोके
हिमोग्लोबिन शरीराभोवती ऑक्सिजन वाहून नेण्यास मदत करते. जेव्हा तुम्हाला अशक्तपणा असतो तेव्हा हिमोग्लोबिनच्या कमी पातळीमुळे तुमचे हृदय ऑक्सिजन वाहून नेण्यासाठी कठोर परिश्रम करू शकते. तुमच्या हृदयावरील या अतिरिक्त ताणामुळे हृदयाचे ठोके अनियमित होऊ शकतात किंवा तुमचे हृदय खूप वेगाने किंवा असामान्यपणे धडधडत असल्याची भावना होऊ शकते.
नखे, त्वचा आणि केसांमध्ये बदल
अशक्तपणामुळे कोइलोनीचिया नावाचा नखांचा आजार होऊ शकते. हा आजार लोहाच्या तीव्र कमतरतेमुळे दिसून येते. कोरडी त्वचा आणि केस गळणे देखील अशक्तपणाशी संबंधित असू शकते कारण कमी ऑक्सिजन पातळीमुळे कोरडेपणा आणि अशक्तपणा येऊ शकतो. जर तुम्हाला लोहाच्या कमतरतेमुळे अशक्तपणा आला असेल, तर तुमचे केस वाढत नाहीत किंवा तुमचे केस सामान्यपेक्षा जास्त गळते हे लक्षात येईल.
अशक्तपणा कसा टाळायचा? (How to Prevent from Anemia?)
साधारणपणे असंतुलित आहाराच्या परिणामामुळेही अॅनिमिया होतो. काही प्रकारचे अशक्तपणा टाळता येत नाही कारण ते अनुवांशिक असतात. पण मुळात आहारात थोडा बदल करणे आवश्यक आहे. अॅनिमिया टाळण्यासाठी तुम्हाला तुमच्या जीवनशैलीत काही बदल करावे लागतील. अशक्तपणा हा प्रामुख्याने शरीरात रक्ताच्या कमतरतेमुळे होतो. अशक्तपणा टाळण्यासाठी बीटरूट, गाजर, पालक, बथुआ आणि इतर हिरव्या भाज्या यांसारख्या शरीरातील रक्ताचे प्रमाण वाढवणारा आहार घ्यावा. काळे हरभरे आणि गुळातही भरपूर प्रमाणात लोह असते. भाजी करण्यासाठी लोखंडी तवा वापरा.
- अॅनिमियाच्या रुग्णाने भरपूर दूध सेवन करावे.
- केळी, सफरचंद इत्यादी ताजी फळे खावीत.
- भाज्यांमध्ये हिरव्या पालेभाज्या, बीटरूट, रताळे आणि धान्यांचा समावेश करा.
- आहारात व्हिटॅमिन-बी आणि फॉलिक अॅसिडचा समावेश करा.
- तुमच्या आहारात मनुका आणि कोरड्या बटाट्याचा ताप समाविष्ट करा.
- व्हिटॅमिन-सी शरीरातून लोह कमी होऊ देत नाही. यासाठी आवळा, संत्री, मोसमी अशा गोष्टींचे सेवन करावे.
- पीनट बटरमध्ये भरपूर लोह असते. तुम्ही पीनट बटरचे चाहते नसाल तर तुम्ही भाजलेले शेंगदाणेही खाऊ शकता.
- माशांमध्ये भरपूर लोह असते आणि ते अॅनिमियामध्ये उपयुक्त आहे.
- खजूरमध्ये भरपूर लोह असते आणि अशक्तपणाचा त्रास असलेल्या लोकांसाठी ते फायदेशीर आहे.
- चहा-कॉफीचे सेवन कमी करावे.
- व्हिटॅमिन-सीचे सेवन अधिक करावे.
- जास्त पाणी प्यावे.
