Vitamin P : “व्हिटॅमिन पी” हा शब्द बायोफ्लेव्होनॉइड्सच्या (bioflavonoids) समूहासाठी वापरला जातो, जे नैसर्गिकरित्या वनस्पतींमध्ये आढळणारे संयुगे आहेत ज्यात अँटिऑक्सिडेंट गुणधर्म आहेत आणि इतर अनेक आरोग्य फायदे आहेत. बायोफ्लाव्होनॉइड्स जसे की क्वेर्सेटिन, रुटिन आणि हेस्पेरिडिन, विविध फळे, भाज्या आणि इतर वनस्पती-आधारित पदार्थांमध्ये आढळतात. TOI ने दिलेल्या माहितीनुसार याचे अनेक आरोग्यदायी फायदे आहेत. (Vitamin P health benefits in marathi)
जुनाट आजारांचा धोका कमी करण्यास मदत
बायोफ्लाव्होनॉइड्समध्ये अँटिऑक्सिडंट प्रभाव असतो, याचा अर्थ ते फ्री रॅडिकल्स नावाच्या हानिकारक रेणूंमुळे झालेल्या नुकसानापासून पेशींचे संरक्षण करण्यास मदत करतात. हानिकारक फ्री रॅडिकल्स तटस्थ करून, ही संयुगे सेल्युलर आणि डीएनए अखंडतेच्या संरक्षणात योगदान देतात. अँटिऑक्सिडंट्स संपूर्ण आरोग्यासाठी योगदान देतात आणि हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोग, मधुमेह आणि विशिष्ट प्रकारचे कर्करोग यासारख्या जुनाट आजारांचा धोका कमी करण्यास मदत करतात असे मानले जाते. काही बायोफ्लाव्होनॉइड्समध्ये दाहक-विरोधी गुणधर्म असतात ज्यामुळे शरीरातील जळजळ कमी होण्यास मदत होते, जे विविध आरोग्य परिस्थितींशी संबंधित आहे.
कोलेस्टेरॉल कमी करते
क्वेर्सेटिन सारखे काही संयुगे रक्तवाहिन्यांचे कार्य सुधारून, रक्तदाब कमी करून आणि कोलेस्टेरॉल चयापचय प्रभावित करून हृदयाच्या आरोग्याला चालना देण्याच्या संभाव्यतेसाठी अभ्यासले गेले आहेत. लिंबूवर्गीय फळे, बेरी आणि गडद पालेभाज्या यांसारख्या बायोफ्लाव्होनॉइड्समध्ये समृद्ध असलेल्या पदार्थांचे सेवन अनेकदा हृदयविकाराचा धोका कमी करण्याशी जोडलेले असते.
ऍलर्जीची लक्षणे कमी करते
बायोफ्लाव्होनॉइड्स रोगप्रतिकारक शक्तीच्या कार्याला समर्थन देऊन आणि शरीराला संक्रमण आणि आजारांपासून बचाव करण्यास मदत करून रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवणारे प्रभाव असल्याचे मानले जाते. क्वेर्सेटिन, विशेषतः, मांस पेशी स्थिर करून ऍलर्जीची लक्षणे कमी करण्यात मदत करण्याच्या संभाव्यतेसाठी अभ्यास केला गेला आहे, जे हिस्टामाइन्स आणि ऍलर्जीक प्रतिक्रियांसाठी इतर प्रो-इंफ्लॅमेटरी मिडल सोडतात.
मधुमेहाचा धोका कमी करते
आरोग्य अहवालानुसार, 300 मिलीग्राम फ्लेव्होनॉइड्सच्या सेवनाने मधुमेहाचा धोका 5% कमी होतो. हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी आरोग्य सुनिश्चित करण्यात भूमिका हे आणखी एक कारण आहे की ज्यांना मधुमेह आहे किंवा ज्यांना मधुमेह होण्याचा धोका आहे त्यांनी दररोज त्याचे सेवन करावे.
बायोफ्लेव्होनॉइड्सचे समृद्ध स्त्रोत
बायोफ्लेव्होनॉइड्सचे समृद्ध स्त्रोत असलेले सामान्य पदार्थ म्हणजे लिंबूवर्गीय फळे, डार्क चॉकलेट, बेरी, सफरचंद, ग्रीन टी, रेड वाईन, काळे पालक आणि ब्रोकोली सारख्या हिरव्या पालेभाज्या. बहुतेक लाल, निळ्या आणि जांभळ्या रंगांचे फळे आणि भाज्यांमध्ये अँथोसायनिडिन भरपूर प्रमाणात असते. बेरी हे सायनिडिन, डेल्फिनीडिन आणि पेओनिडिनचे पॉवरहाऊस आहेत.